
Emerancja Samoczwarć (Święta Anna Samoczwarć)
grupa rzeźbiarska
około 1515 — 1520
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Jest częścią kolekcji: Rzeźba średniowieczna Pomorza Zachodniego
Święty Andrzej – patron rybaków i podróżnych – poniósł śmierć męczeńską w czasie misji apostolskiej na terenie Grecji. Zgodnie z tradycją średniowieczną został przywiązany do krzyża o kształcie litery X, w języku greckim będącej pierwszą literą imienia Chrystus. Krzyż powszechnie nazywany krzyżem świętego Andrzeja, o łacińskiej nazwie crux decussata, stał się jego atrybutem. W przedstawieniach średniowiecznych Apostoł zwykle trzymał go w dłoni lub ustawiano go za plecami świętego.
Prezentowana figura o nieznanym pochodzeniu ukazuje nietypowy wariant wizerunku. Sylwetka świętego została upozowana na kształt samego atrybutu. Obszerna tunika, w górnej części zapinana na guziki i przewiązana w pasie grubym sznurem, w naturalnej konsekwencji uniesionych do góry ramion i szeroko rozstawionych nóg, rozpina się na wysokości brzucha a jej brzegi - w dolnej partii - rozchylają się na boki. Rzeźbę wyróżnia stylizacja głowy z precyzyjnie wyrzeźbioną fryzurą loków układających się rulonami spiral dookoła smukłej twarzy o pełnych ustach i dużych półprzymkniętych oczach. Podobny, naturalistyczny sposób opracowania modelunku szat i zbliżony typ wizerunku są charakterystyczne dla dzieł związanych z późnośredniowieczną twórczością Szczecina. Wyraźnie widoczne są podobieństwa do, znanych ze zdjęć archiwalnych: figury św. Jana z Grupy Ukrzyżowania ze Stargardu oraz płaskorzeźb ze scenami Pojmania i Ukrzyżowania św. Andrzeja z dawnych zbiorów rodziny von Borcków w Starogardzie Łobeskim. Były to dzieła warsztatu szczecińskiego, który wykonał również ołtarz pasyjny z Dąbia z około 1510–1520 roku.
Płasko opracowane, częściowo drążone odwrocie sugeruje pochodzenie figury Świętego Andrzeja z retabulum ołtarzowego.
Rzeźbę zobaczyć można na wystawie stałej Misterium Światła. Sztuka średniowieczna na Pomorzu.
Kinga Krasnodębska
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: wysokość: 80 cm, szerokość: 40 cm
Rodzaj obiektu
rzeźba, figura, element ołtarza, przedmiot sakralny
Technika
rzeźbienie, polichromia
Tworzywo / materiał
drewno lipowe, farba
Pochodzenie / sposób pozyskania
pozyskanie własne
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
około 1515 — 1520
Muzeum Narodowe w Szczecinie
około 1520 — 1530
Muzeum Narodowe w Szczecinie
około 1450
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Zamkowe w Malborku
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna