Henryk Prajs, jeden z ostatnich Żydów w Górze Kalwarii

Zdjęcie przedstawia mężczyznę stojącego za zamkniętą bramą. Brama składa się z gładkiej metalowej płyty sięgającej połowy wysokości, pionowych prętów o ozdobnych zwieńczeniach (od połowy wysokości do góry) oraz prętów poziomych (dwóch na górze i jednego na dole). Mężczyzna opiera się rękami o jeden z poziomych prętów bramy (umieszczony najbliżej płyty). Patrzy przed siebie. Ma na sobie ciemną kurtkę oraz jarmułkę. Brama jest umocowana pomiędzy dwoma betonowymi słupami. Brakuje jednak reszty ogrodzenia. Za bramą widać łąkę oraz pojedyncze macewy i drzewa. | Mężczyzna na fotografii to Henryk Prajs, opiekun cmentarza żydowskiego w Górze Kalwarii. Według autorów zdjęcia mężczyzna był jednym z trzech ostatnich Żydów w Górze Kalwarii w 1985 r. | Góra Kalwaria (jid. ‏גער‎, Ger) – to małe miasteczko w województwie mazowieckim, nad rzeką Wisłą, 34 km od centrum Warszawy. W XIX w. za sprawą słynnej dynastii Alterów, która się tu osiedliła, miasteczko stało się ważnym centrum chasydyzmu. Współcześnie, mimo że społeczność chasydzka w Górze Kalwarii nie przetrwała, chasydzi z całego świata przyjeżdżają odwiedzić ohel cadyka Altera na starym cmentarzu żydowskim. | Cmentarz żydowski w Górze Kalwarii został założony na początku XIX w., po zniesieniu zakazu osiedlania się Żydów w mieście. W czasie II wojny światowej Niemcy zdewastowali cmentarz. Płyty nagrobne zostały wywiezione i wykorzystane do prac budowlanych. Zniszczono także ohel, ogrodzenie nekropolii oraz dom przedpogrzebowy. Kilkanaście lat temu dzięki staraniom Feliksa Karpmana wzniesiono nowy ohel z cegły. Wewnątrz grobowca miejsce pochówku cadyka zostało symbolicznie ogrodzone barierkami. Pobożni Żydzi odwiedzający jego grób wrzucają tam kartki (jid. kwitłech), na których zapisują prośby do cadyka. | Marta Frączkiewicz