Trójca Święta

Obraz przedstawia Boga Ojca podtrzymującego na kolanach umęczonego Chrystusa (bez śladu ran) i Ducha Świętego ponad nimi. Takie ujęcie nawiązuje do malarstwa ikonowego, które było powszechne w świątyniach prawosławnych czy greckokatolickich Lubelszczyzny, często stojących po sąsiedzku z katolickimi. Na pokrewieństwo wskazywały w kompozycji postaci: wydłużone proporcje ciała, twarze o migdałowych oczach i długim nosie połączonym jedną linią z brwiami oraz okonturowanie postaci i bogato zdobione szaty.

Do XII wieku w sztuce nie były znane przedstawienia trynitarne o takiej formule ikonograficznej. W pierwszych wiekach chrześcijaństwa na wyrażenie trzech Osób Boskich posługiwano się znakami-figurami, symbolami lub monogramami. W X wieku zaczęto przedstawiać Trójcę Świętą jako trzy identyczne postaci (czasem anioły) lub trzy sylwetki głów. W dobie późnego średniowiecza, w sztuce późnoromańskiej i gotyckiej, były powszechne wizerunki zwane Tronem Łaski (Tronus Gratiae, termin wprowadzony do sztuki pod koniec XIX wieku), wyobrażające tronującego Ojca trzymającego przed sobą krzyż z martwym Synem. Około 1200 roku powstał obraz Trójcy Świętej, na którym Bóg Ojciec trzyma już nie poziomą belkę krucyfiksu, ale rozpostarte ręce Chrystusa zdjętego z krzyża. Była to forma pośrednia między Tronem Łaski a tak zwanym Miłosierdziem Pańskim (Pietas Domini, Pietas Patris), wyobrażającym Boga podtrzymującego na kolanach umęczone ciało Zbawiciela, nad którymi unosi się Duch Święty w postaci gołębicy.

Od połowy XIV wieku bardziej popularne stało się przedstawienie piety z wizerunkiem Maryi i martwym ciałem Jezusa Chrystusa na jej kolanach.