Montgomery Guy de - portret

Zakomponowany w owalu portret francuskiego eleganta utrzymany jest w konwencji zachodniego malarstwa dworskiego. Przygarbiony mężczyzna ubrany jest w lśniącą zbroję, prawą ręką przytrzymuje leżący na podwyższeniu hełm ze strusimi piórami. Tors mężczyzny przykrywa upięty broszą na szyi koronkowy żabot. Na głowie peruka à la lion. Ukazany w ruchu. Zawężona do brązów, szarości i różu paleta barw w zupełności wystarczyła do wykończenia tego dzieła. Poniżej hełmu napis żółtą farbą kursywą: „Aetatis suae 32. 1681". Na rewersie obrazu napis wykonany czarną farbą (z XIX w.): „Montgomery” (nazwisko portretowanego).

Artysta pozostaje nieznany, na podstawie analizy stylistycznej portret łączony jest z malarstwem francuskim przełomu XVII i XVIII w. Portretowanego zidentyfikowano jako Guya de Montgomery.

Portret nie został zidentyfikowany w inwentarzach wilanowskich. Przypuszcza się (za Benedytktem Tyszkiewiczem), że mógł należeć do kolekcji Roskiej. W miasteczku Roś nad rzeką Rosią, dopływem Niemna (dzisiejsza Białoruś, obwód grodzieńskich) znajdował się majątek, który już od XVI w. należał do znamienitych rodów polskich. Przechodził kolejno w posiadanie Chodkiewiczów, Borkowskich, Hlebowiczów, Branickich. W XVIII w. należał do rodziny Potockich. W roku 1853 Roś odziedziczył Stefan Potocki, syn Jana i Antoniny z Mokronowskich i założył tu ordynację, zatwierdzoną przez cara Mikołaja II w 1906 r. Po śmierci Stefana, majątek drogą zapisu z 1910 r. otrzymał Adam Branicki, jego cioteczny wnuk. Otwiera to nowa kartę dziejów kolekcji roskiej. 2 sierpnia 1915 r. wysłano stąd do Homla (gdzie dotarły 28 sierpnia) 66 skrzyń, m.in. z obrazami. W roku 1918 skrzynie przewieziono do pałacu Paskiewiczowej, gdzie urządzono „Narodnij Muzej” (spis z 1919 r. mówi o 199 znajdujących się tam obrazach). W roku 1919 obrazy przewiezione zostały do Moskwy a 3 lutego 1923 r. na posiedzeniu Mieszanej Komisji Specjalnej zapadła decyzja o wydaniu mienia Adama Branickiego stronie polskiej. 17 czerwca 1924 r. do Zamku Królewskiego w Warszawie dotarło 176 obrazów, a dziś – jak się szacuje – 130 z nich wzbogaca kolekcje wilanowską.