List do Alice Woolbert (Jones)

List otrzymany przez mieszkającą w USA Alice Jones (w tamtym czasie Alice Woolbert – po pierwszym mężu; (1911–1975) od organizacji HIAS (Hebrew Immigrant Aid Society, pol. Hebrajskie Stowarzyszenie Pomocy Imigrantom). Organizacja została założona w 1909 r. w Nowym Jorku i miała na celu pomoc materialną i prawną emigrantom żydowskim z Europy Środkowo-Wschodniej w Ameryce. W czasie II wojny światowej za pośrednictwem HIAS przesyłano także paczki aprowizacyjne Żydom mieszkającym w Europie.

Pismo z dnia 14.10.1940 r. stanowi odpowiedź na zapytanie Alice Woolbert odnośnie do sytuacji rodziny Haliny Chai Bernbaum, zamieszkałej przy ul. Leszno 33 w Warszawie.

List napisano na papierze firmowym HIAS przy użyciu maszyny do pisania. Na górze dokumentu widoczna jest nazwa oraz dane adresowe organizacji, na lewym marginesie widnieją nazwiska pracowników i pełnione przez nich funkcje. Treść listu napisana jest w dwóch językach. Wprowadzenie w języku angielskim mówi o tym, że poniżej znajduje się informacja dotycząca kondycji rodziny Haliny Chai Bernbaum, nadesłana do Nowego Jorku przez biuro w Warszawie. Pod wprowadzeniem podpisał się Isaac L. Asfosky, dyrektor wykonawczy HIAS.

Informację z biura w Warszawie napisano w języku niemieckim. Stwierdza się w niej, że wszyscy członkowie rodziny Bernbaum są zdrowi, lecz żyją w nędzy, bez zakwaterowania. Wcześniej mieszkali w Łodzi, teraz przebywają w Warszawie. Proszą o przesyłanie paczek (wsparcia materialnego) oraz listów za pośrednictwem HIAS Nowy Jork. Na końcu wiadomości zamieszczono pozdrowienia dla dra Dattnera z Wiednia.

Nie udało się ustalić dalszych losów rodziny Bernbaum z Warszawy. Najprawdopodobniej Halina Chaja i jej bliscy zginęli w getcie warszawskim lub zostali zabici w obozie zagłady w Treblince.

List przekazała do Muzeum Anne Catesby Jones, córka Alice Jones, która wspomina, że matka wysyłała w czasie wojny paczki także rodzinie mieszkającej we Florencji. Alice Jones nie była Żydówką. Córka określą ja mianem „antyfaszystki”. Przez całe życie pracowała jako bibliotekarka.

Marta Frączkiewicz