
Witen (1/192 talara)
1674
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Jest częścią kolekcji: Monety pomorskie
Pomorskie mennictwo szwedzkiego króla, Karola XI (1655–1697) cechowało się dużą różnorodnością gatunków monet, a zarazem niepokojącą ilością inflacyjnych emisji. Wysokie ceny srebra doprowadziły do rozpadu obowiązujący od 1559 roku system monetarny Rzeszy. W rezultacie w 1667 roku wprowadzono więc nową stopę menniczą ustanowioną układem w Zinna (Niemcy) i regulowane kursy wymienne monet.
Mennica w Szczecinie pracowała z przerwami, a jej prowadzenie i produkcję pieniądza powierzano dzierżawcom. W latach 1672–1676 była w rękach mincmistrza Daniela Syvertza, który miał prawo do wybijania monet srebrnych – witenów, szelągów, groszy, 1/3 i 2/3 talara na 10,5-talarową stopę zinnajską i talarów na 9-talarową stopę Rzeszy. Syvertz bił także złote dukaty. Na wszystkich jego monetach, poza witenami znajdujemy inicjały mincmistrza.
W odniesieniu do drobnych monet szczecińskiej mennicy ustalono maksymalne limity przebicia kruszcu. Szelągów próby 375/1000 zezwolono wybić za sumę czterech tysięcy talarów. Wiemy, że nie przestrzegano ani limitu, ani wymaganej zawartości kruszcu w monetach. Szczególnie liczne były emisje szelągów w latach 1672 i 1673, a obniżanie standardu związane było z koniecznością pokrycia kosztów prowadzonych wojen. W 1674 roku Szwecja zaatakowała Brandenburgię, więc roszczenia wojska jeszcze wzrosły. Ze względu na stopniową inflację oraz procedery psucia monet, w ostatnim roku panowania Karola XI niezbędna stała się dewaluacja wszystkich szelągów będących w obiegu o połowę wartości i wymiana na nowe dwugrosze.
Szelągi przez cały okres bicia (1661–1694) miały taki sam wygląd i treść legend. Z jednej strony widniał gryf zbrojny i tytulatura, a na odwrocie nominał wyrażony w części talara oraz dewiza: IN JEHOVA SORS MEA (w Bogu mój los).
Genowefa Horoszko
Autor / wytwórca
Wymiary
cały obiekt: średnica: 18.4 mm
Rodzaj obiektu
moneta
Technika
bicie
Tworzywo / materiał
srebro
Pochodzenie / sposób pozyskania
pozyskanie własne
Czas powstania / datowanie
Miejsce powstania / znalezienia
Właściciel
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Numer identyfikacyjny
Lokalizacja / status
Syvertz, Daniel
1674
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Arensburg, Johann Leonhardt
1691
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Arensburg, Johann Leonhardt
1694
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj ten TEMAT
Muzeum Narodowe w Szczecinie
odkryj tę ŚCIEŻKĘ
Ścieżka edukacyjna
0/500
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Używamy plików cookie, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Plikami cookie możesz zarządzać, zmieniając ustawienia swojej przeglądarki internetowej. Więcej informacji w Polityce prywatności.
Zarządzaj plikami cookies:
Ten rodzaj plików cookies jest niezbędny do funkcjonowania serwisu. Możesz zmienić ustawienia swojej przeglądarki tak, aby je zablokować, jednak strona nie będzie wtedy działała prawidłowo.
WYMAGANE
Służą do pomiaru zaangażowania użytkowników i generowania statystyk na temat serwisu w celu lepszego zrozumienia, jak jest używany. Jeśli zablokujesz ten rodzaj cookies nie będziemy mogli zbierać informacji o korzystaniu z serwisu i nie będziemy w stanie monitorować jego wydajności.