Wątki historyczne w twórczości Włodzimierza Jana Zakrzewskiego Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN

Włodzimierz Jan Zakrzewski (ur. 1946 w Łodzi), malarz, grafik, twórca instalacji, to artysta płynnie poruszający się pomiędzy abstrakcją a figuracją. W latach 1964–1970 studiował na Wydziale Malarstwa i Grafiki warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, w pracowniach m.in. Romana Owidzkiego, Juliusza Studnickiego, Haliny Chrostowskiej i Daniela Szczechury. W 1981 roku wyjechał z Polski i zamieszkał w USA. Od 1990 roku dzielił swój czas między Nowy Jork a Warszawę, zaś od 2001 roku mieszka i pracuje w Warszawie. Zmiany miejsca życia i działalności artystycznej, podobnie jak korzenie artysty, znalazły bezpośrednie odbicie w jego twórczości. Zakrzewski pochodzi bowiem z artystycznej rodziny – ojciec, Włodzimierz Zakrzewski, był znanym malarzem i plakacistą, a matka, Elżbieta Owsepian-Zakrzewska, malarką. Dorobek ojca stał się inspiracją dla wątków autobiograficznych w sztuce Włodzimierza Jana Zakrzewskiego, zaś ormiańskie pochodzenie matki skłoniło go do poszukiwań tożsamościowych oraz rozbudziło zainteresowanie tematami geopolitycznymi i historycznymi, w tym ich wpływem na losy człowieka. W sztuce Zakrzewskiego pojawiają się więc zarówno zagadnienia uniwersalne, jak i bardzo osobiste. Innym źródłem tematów, które artysta porusza w swoich pracach, stało się jego rosnące zainteresowanie historią. Około roku 2000 Włodzimierz Jan Zakrzewski zaczął tworzyć instalacje z użyciem dźwięku. W 2000 roku w ramach wystawy „Polonia–Polonia” w warszawskiej Zachęcie powstała instalacja „Barwy Polski”, w której artysta komentuje dzieje naszego kraju. Refleksje nad historią Polski twórca kontynuował w ramach projektu „Polonia–Germania”. Z tego nurtu zainteresowań wywodzi się rysunek „1939–2001 (Jedwabne), No. 3” (MPOLIN-M1320) zwiastujący rodzącą się potrzebę artysty zagłębienia się w historię polskich Żydów. W latach 2003–2005 Zakrzewski pracował nad dużą instalacją „Po-widok” („After Image”), odnoszącą się do tysiącletnich dziejów Żydów na ziemiach polskich. Tego tematu dotyczą też inne prace artysty ze zbiorów Muzeum POLIN: należące do cyklu „Afterimages” (MPOLIN-M1105 i MPOLIN-M1106) oraz obiekt wideo „Sotto Voce” (MPOLIN-M1107).
Małgorzata Bogdańska-Krzyżanek